VEERkracht
De veterinaire kenniscoöperatie VEERkracht is officieel opgericht in 2013 maar haar voorgangers hebben hun krachten informeel al gebundeld in de jaren ’90. De focus van deze groep dierenartsen en zoötechnici is gericht op vertaling van de nieuwste wetenschap naar de dagelijkse (veterinaire) praktijk door koeien te managen naar hun fysiologische en metabole behoeften tijdens elk levensstadium. Door deze manier van adviseren waren zij, zonder daar toen bewust van te zijn, feitelijk de veerkracht van koeien aan het managen. Elk dier staat onder constante invloed van het externe milieu. Het externe milieu van gedomesticeerde dieren wordt grotendeels gecontroleerd door de mens. De domesticatie en het gebruik van dieren voor de productie van humane voedingsstoffen (eieren, melk en vlees) brengt dan ook een verantwoordelijkheid met zich mee voor de mens om deze dieren te optimaal te ondersteunen in hun fysiologische behoeften. Hierdoor wordt de productie niet belemmerd of de gezondheid en het welzijn aangetast en zal indirect het agro- en economische perspectief van melkveebedrijven verbeteren.
Visie en missie van VEERkracht
De bovenstaande benadering waarbij een verbetering van de prestaties van het dier wordt nagestreefd door management van fysiologische behoeften van een koe wordt de “Inside-Outside benadering” genoemd en staat in contrast met de klassieke “Outside-Inside benadering” (Brand and Peeters, 2008). Wanneer toegepast in de dagelijkse praktijk is de inside-outside benadering een holistische benadering op het melkveebedrijf welk alle externe factoren integreert die invloed uitoefenen op het interne management van de koe. Deze benadering is kennis intensief en vereist diepgaande kennis van de anatomie, fysiologie en het metabolisme van de koe. De “Inside-Outside benadering” erkent dat het interne management van een koe een complex netwerk is van geïntegreerde metabole paden op weefsel-, orgaan-, cellulair- en sub-cellulair niveau is. Het resultaat van het interne management van de koe vertaald zich in haar prestatie (productie, reproductie, groei, gezondheid en veerkracht).
In de nabije toekomst zal de diergeneeskunde zich ontwikkelen van een curatieve benadering naar een preventieve benadering; van genezing van zieke dieren naar de preventie van ziekte. Preventieve diergeneeskunde zal grotendeels gefundeerd zijn op consultancy. Als deze consultancy gebaseerd is op de inside-outside benadering zullen koeien optimaal produceren, gezond zijn en vervalt de noodzaak voor (antibiotica)behandeling. Het zal indirect leiden tot een verbetering van het economisch resultaat van een melkveehouderij en komt tegemoet aan de hoge standaarden zoals de zuivelindustrie die stelt aan de productie van veilige en duurzame melk. Bovendien worden maatschappelijke verantwoordelijkheden zoals een hoog dierwelzijn in de zuivelindustrie op een makkelijke manier ingevuld.
Het is de missie van VEERkracht om inside-outside kennis te verdiepen een te verspreiden onder dierenartsen en zoötechnici in de melkveehouderij door de nieuwste wetenschap naar de praktijk te brengen in post academisch onderwijs (PAO). Het faciliteren van kennisoverdracht naar de leden van onze coöperatie door middel van halfjaarlijkse scholingsdagen behoort tot onze kernactiviteiten. Daarvoor nodigen wij wetenschappers maar ook gespecialiseerde consultants uit om hun kennis en ervaring te delen met onze leden. Op hun beurt zullen zij deze kennis weer vermarkten in workshops en praktische trainingen aan collega’s en veehouders als eindgebruikers van deze kennis.
VEERkracht streeft er naar een bron van kennis en advies te zijn voor andere spelers in het werkveld van de zuivelindustrie. Dit heeft geresulteerd in zitting van VEERkracht leden in diverse comités en de implementatie van het risico-inventarisatie instrument “Koe Kompas” door de zuivelverwerkende industrie als kwaliteitscontrole instrument op boerderijniveau.
Koe Kompas
In samenwerking met CONO kaasmakers heeft VEERkracht een risico-inventarisatie instrument ontwikkeld voor toepassing op melkveebedrijven. Speciaal getrainde dierenartsen analyseren, adviseren en begeleiden melkveehouders volgens Integraal Koe Management (IKM). Kennis van anatomie, fysiologie en metabolisme van koeien liggen aan de basis van IKM. Vandaag de dag is het Koe Kompas door de meerderheid van de zuivelverwerkende ondernemingen opgenomen als kwaliteitscontrolesysteem en instrument om continue verbetering van het melkproductieproces te bereiken. De kenniscoöperatie VEERkracht is verantwoordelijk voor de training van IKM-dierenartsen en de wetenschappelijke basis onder IKM.
Lees meer:
The invisible cow Brand Peeters 2008 (PDF download)
Cow Compass Hooijer 2015 (PDF download)
